Phân biệt thép mạ kẽm và thép mạ nhôm kẽm trong khung kèo: Hiểu đúng để chọn đúng

Trong các công trình hiện đại, đặc biệt là nhà dân dụng và công nghiệp, vật liệu khung kèo đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo độ bền – tính thẩm mỹ – chi phí hợp lý. Hai loại vật liệu phổ biến hiện nay là thép mạ kẽm và thép mạ nhôm kẽm. Tuy cùng có lớp phủ bảo vệ chống ăn mòn, nhưng về bản chất, khả năng chịu đựng môi trường, tuổi thọ và giá thành lại có sự khác biệt đáng kể.

Vậy nên chọn loại nào cho khung kèo? Hãy cùng Viet Anh tìm hiểu chi tiết để phân biệt thép mạ kẽm và thép mạ nhôm kẽm, từ đó có quyết định đầu tư thông minh và hiệu quả nhất cho công trình của bạn.

Thép mạ kẽm và thép mạ nhôm kẽm là gì?

Thép mạ kẽm (Galvanized Steel)

Thép mạ kẽm là thép được phủ một lớp kẽm (Zn) lên bề mặt thông qua phương pháp nhúng nóng hoặc điện phân. Lớp kẽm này có nhiệm vụ ngăn thép tiếp xúc trực tiếp với không khí và nước, hạn chế quá trình oxy hóa, giúp thép chống gỉ tốt hơn so với thép đen thông thường.

• Đặc điểm nhận dạng: Bề mặt sáng, ánh bạc, có các vảy kẽm (hoa kẽm) nhẹ.

• Mục đích sử dụng: Dùng phổ biến trong các kết cấu nhà ở, nhà xưởng, khung mái tôn, ống dẫn, hàng rào…

Thép mạ nhôm kẽm (Alu-Zinc or Galvalume Steel)

Thép mạ nhôm kẽm là thép được phủ hợp kim gồm 55% nhôm (Al), 43.5% kẽm (Zn) và khoảng 1.5% silicon (Si). Lớp mạ này được phát triển nhằm khắc phục nhược điểm của thép mạ kẽm, giúp tăng khả năng chống ăn mòn và chịu nhiệt vượt trội hơn.

• Đặc điểm nhận dạng: Bề mặt mịn, sáng bóng, ánh kim rõ, không có vảy hoa kẽm.

• Mục đích sử dụng: Phù hợp với các công trình gần biển, môi trường ẩm, khắc nghiệt hoặc công trình yêu cầu tuổi thọ cao như nhà ở cao cấp, khu resort, mái ngói cao cấp.

So sánh chi tiết thép mạ kẽm và thép mạ nhôm kẽm

Cơ chế bảo vệ của từng loại thép

Cơ chế của thép mạ kẽm

Khi lớp kẽm phủ lên bề mặt thép, nó hoạt động như một lớp chắn vật lý ngăn nước và không khí tiếp xúc với lõi thép. Đồng thời, kẽm còn có tính hy sinh điện hóa, tức là kẽm sẽ bị oxy hóa trước để bảo vệ lõi thép bên trong.
Tuy nhiên, lớp kẽm này dễ bị ăn mòn nhanh hơn trong môi trường có muối hoặc hóa chất (như khu vực ven biển), dẫn đến việc thép nhanh gỉ hơn sau vài năm.

Cơ chế của thép mạ nhôm kẽm

Lớp hợp kim nhôm-kẽm-silicon hoạt động theo cơ chế kép:

• Nhôm tạo thành lớp oxit bền vững, cách ly hoàn toàn lõi thép khỏi môi trường.

• Kẽm cung cấp sự bảo vệ điện hóa (hy sinh tương tự như thép mạ kẽm).

• Silicon giúp lớp phủ bám chắc vào thép, không bong tróc khi uốn hoặc gia công.

Nhờ sự kết hợp này, thép mạ nhôm kẽm có độ bền cao gấp nhiều lần thép mạ kẽm, đặc biệt trong điều kiện khắc nghiệt.

Ưu điểm và hạn chế của từng loại

Thép mạ kẽm

Ưu điểm:

• Giá rẻ, dễ mua, phổ biến trên thị trường.

• Dễ gia công, hàn nối, cắt uốn.

• Phù hợp cho công trình ngắn hạn hoặc khu vực ít chịu ăn mòn.

Hạn chế:

• Tuổi thọ thấp hơn nhiều so với thép mạ nhôm kẽm.

• Lớp phủ kẽm dễ bong tróc nếu gia công sai kỹ thuật.

• Dễ bị gỉ sét nếu sử dụng ở nơi ẩm ướt, gần biển, hoặc môi trường công nghiệp.

Thép mạ nhôm kẽm

Ưu điểm:

• Khả năng chống oxy hóa và ăn mòn vượt trội.

• Giữ độ sáng bóng và thẩm mỹ lâu dài.

• Chịu nhiệt, thích hợp với mái nhà tiếp xúc nhiều ánh nắng.

• Tuổi thọ dài hơn, giảm chi phí bảo trì.

Hạn chế:

• Giá thành cao hơn, đòi hỏi vốn đầu tư ban đầu lớn.

• Khó hàn hơn thép mạ kẽm (cần dụng cụ chuyên dụng).

Ứng dụng trong thi công khung kèo

Trong lĩnh vực xây dựng, khung kèo là bộ phận chịu lực chính của mái nhà, quyết định độ an toàn và độ bền của toàn bộ kết cấu mái. Việc lựa chọn đúng loại thép không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng công trình, mà còn quyết định chi phí bảo dưỡng lâu dài.

Thép mạ kẽm dùng cho khung kèo

Thép mạ kẽm thường được ứng dụng cho:

• Nhà cấp 4, nhà kho, mái tôn dân dụng.

• Công trình ở khu vực nội địa, ít mưa, không có hơi muối biển.

• Các dự án cần tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu.

Tuy nhiên, sau 5–10 năm, lớp mạ kẽm có thể bị ăn mòn, gây hiện tượng rỉ sét, làm giảm khả năng chịu lực của khung kèo.

Thép mạ nhôm kẽm trong khung kèo

Đây là lựa chọn ưu việt cho khung kèo thép nhẹ hiện nay.
Nhờ khả năng chống gỉ vượt trội, thép mạ nhôm kẽm được dùng phổ biến cho:

• Nhà ở cao cấp, biệt thự, nhà mái ngói.

• Khu vực ven biển, vùng có khí hậu ẩm hoặc mưa nhiều.

• Các công trình cần tuổi thọ dài và yêu cầu thẩm mỹ cao.

Hiệu quả kinh tế dài hạn: Đầu tư ban đầu hay chi phí bảo dưỡng?

Một sai lầm phổ biến khi chọn vật liệu là chỉ nhìn vào giá ban đầu, mà quên rằng tuổi thọ và chi phí bảo trì cũng là phần đáng kể trong tổng chi phí công trình.

Ví dụ:

• Thép mạ kẽm rẻ hơn 25–30%, nhưng sau 8–10 năm có thể phải sơn lại hoặc thay thế do gỉ sét.

• Thép mạ nhôm kẽm tuy đắt hơn, nhưng tuổi thọ gấp đôi hoặc gấp ba, gần như không cần bảo dưỡng trong suốt vòng đời sử dụng.

Do đó, xét về tổng chi phí vòng đời (LCC – Life Cycle Cost), thép mạ nhôm kẽm là lựa chọn kinh tế hơn trong dài hạn, đặc biệt cho những công trình có quy mô hoặc yêu cầu bền vững.

Nhận biết bằng mắt thường: Cách phân biệt nhanh

Để tránh nhầm lẫn khi chọn vật liệu, bạn có thể dựa vào một số đặc điểm trực quan:

Nếu bạn mua vật liệu số lượng lớn, nên yêu cầu nhà cung cấp cung cấp chứng chỉ vật liệu (CO, CQ) để đảm bảo đúng chủng loại và chất lượng.

Nên chọn loại thép nào cho khung kèo của bạn?

• Nếu công trình của bạn nằm ở khu vực khô ráo, nội địa, quy mô nhỏ hoặc cần tối ưu chi phí, thì thép mạ kẽm vẫn là lựa chọn hợp lý.

• Ngược lại, nếu bạn hướng tới độ bền lâu dài, thẩm mỹ và hạn chế bảo dưỡng, đặc biệt với mái ngói, mái Thái, biệt thự hoặc nhà ven biển, thì thép mạ nhôm kẽm là lựa chọn vượt trội.

👉 Để xem bảng báo giá khung kèo mái ngói được thi công từ thép mạ nhôm kẽm chất lượng cao, bạn có thể tham khảo tại:
Xem báo giá khung kèo mái ngói tại Việt Anh

Lời khuyên từ chuyên gia

Là đơn vị có nhiều năm kinh nghiệm trong thi công hệ khung kèo thép nhẹ, Việt Anh nhận thấy rằng:

• 90% công trình dùng thép mạ nhôm kẽm đều giữ được tình trạng nguyên vẹn sau hơn 10 năm sử dụng.

• Trong khi đó, thép mạ kẽm dù giá rẻ nhưng thường xuống cấp nhanh hơn dự kiến, nhất là ở vùng khí hậu ẩm hoặc nắng mưa thất thường.

Do đó, lời khuyên dành cho chủ nhà và nhà thầu là:

“Đừng chỉ nhìn vào chi phí hôm nay – hãy tính đến chi phí của 10 năm tới.”

Lựa chọn thép mạ nhôm kẽm cho hệ khung kèo thép nhẹ không chỉ là quyết định kỹ thuật, mà còn là đầu tư thông minh cho sự bền vững của ngôi nhà.

Tổng kết

• Thép mạ kẽm: Phù hợp với công trình nhỏ, ngắn hạn, chi phí thấp.

• Thép mạ nhôm kẽm: Lý tưởng cho công trình lâu dài, cần độ bền và tính thẩm mỹ.

Nếu bạn đang tìm hiểu hoặc chuẩn bị xây dựng mái nhà, hãy tham khảo ngay các giải pháp tối ưu của Việt Anh:

• ✅ Thi công khung kèo thép nhẹ

• ✅ Báo giá khung kèo mái ngói